Viêm Giác Mạc Sợi: Nguyên Nhân, Cách Điều Trị Và Phòng Ngừa

12-07-2024

Nếu bạn thường xuyên cảm thấy nhức mắt, cộm xốn, chảy nước mắt – đặc biệt sau khi sử dụng máy tính hoặc ngồi lâu trong phòng điều hòa – thì rất có thể đó là dấu hiệu của viêm giác mạc sợi. Đây là một bệnh lý mắt khá phổ biến nhưng dễ bị bỏ sót, gây khó chịu kéo dài và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Trong bài viết này, hãy cùng tìm hiểu nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị hiệu quả để bảo vệ đôi mắt của bạn.

1. Viêm giác mạc dạng sợi là gì?

Viêm giác mạc sợi là một trong những bệnh lý thường gặp ở bề mặt nhãn cầu, gây ra cảm giác cộm, xốn và đau nhói cho người bệnh. Đây là tình trạng mà trên bề mặt giác mạc (lớp màng trong suốt nằm phía trước mắt) xuất hiện các sợi nhỏ li ti. Những sợi này được hình thành từ tế bào biểu mô bị thoái hóa kết hợp với chất nhầy, tạo thành các vệt sợi dính chặt vào vùng giác mạc đang bị tổn thương.

Viêm giác mạc sợi xảy ra khi mắt không được bôi trơn đầy đủ, thường do khô mắt kéo dài. Các sợi protein tích tụ trên giác mạc gây cảm giác cộm, khó chịu và mờ mắt. Bệnh dễ tái phát, ảnh hưởng sinh hoạt và có thể dẫn đến biến chứng nếu không điều trị kịp thời.

Vêm giác mạc dạng sợi dưới đèn soi huỳnh quang, so sánh tình trạng trước và sau khi điều trị tại cơ sở nhãn khoa

2. Nguyên nhân gây ra viêm giác mạc dạng sợi

Có nhiều yếu tố làm tăng nguy cơ mắc viêm giác mạc sợi, nhưng nguyên nhân phổ biến và quan trọng nhất chính là khô mắt. Khi mắt không được bôi trơn đầy đủ bởi màng nước mắt, giác mạc sẽ trở nên dễ tổn thương hơn, tạo điều kiện cho các sợi biểu mô thoái hóa bám dính lên bề mặt nhãn cầu.

Ở người bình thường, màng nước mắt sau mỗi lần chớp sẽ giữ ẩm mắt trong khoảng 20 giây. Nhưng với người bị khô mắt, màng này khô chỉ sau khoảng 5 giây, không đủ thời gian bảo vệ bề mặt giác mạc. Tình trạng này gây ra các triệu chứng điển hình như cảm giác cộm, rát, đau nhức mắt, tăng nhạy cảm với ánh sáng và suy giảm thị lực từng lúc, đặc trưng cho viêm giác mạc sợi.

Mắt đỏ, kích ứng – dấu hiệu điển hình của viêm giác mạc dạng sợi thường gặp ở người làm việc nhiều với máy tính hoặc bị khô mắt

Ngoài ra, còn một số nguyên nhân khác thúc đẩy viêm giác mạc dạng sợi phát triển, bao gồm:

Yếu tố môi trường: Làm việc trong môi trường nhiều bụi, không khí khô nóng, sử dụng quạt hoặc điều hòa liên tục khiến độ ẩm tự nhiên của mắt suy giảm, dễ gây khô mắt kéo dài.
Tuổi tác và nội tiết tố: Ở người lớn tuổi, tuyến lệ suy giảm hoạt động, lượng nước mắt tiết ra ít đi. Phụ nữ sau sinh cũng thường bị khô mắt do thay đổi nội tiết tố, từ đó làm tăng nguy cơ viêm giác mạc sợi.
Thói quen sinh hoạt không lành mạnh: Thức khuya, làm việc liên tục với màn hình máy tính, điện thoại, đọc sách trong điều kiện ánh sáng yếu đều khiến mắt phải điều tiết nhiều, dễ dẫn đến mỏi và khô mắt.
Hậu phẫu thuật mắt: Những người từng phẫu thuật đục thủy tinh thể, cận thị, mộng thịt… có thể bị suy giảm tạm thời khả năng tiết nước mắt, gây nên hội chứng khô mắt – tiền đề dẫn đến viêm giác mạc dạng sợi.

3. Triệu chứng của viêm giác mạc dạng sợi

Dấu hiệu nhận biết viêm giác mạc sợi không quá phức tạp, nhưng nếu không để ý kỹ, người bệnh dễ nhầm lẫn với các tình trạng khô mắt thông thường. Dưới đây là một số triệu chứng phổ biến:

Cảm giác cộm, xốn như có dị vật trong mắt
Đau nhói, rát mắt, đặc biệt khi chớp mắt hoặc thức dậy
Mắt mờ từng lúc, nhất là khi làm việc lâu hoặc tiếp xúc ánh sáng mạnh
Nhạy cảm với ánh sáng (chói mắt)
Khó mở mắt vào buổi sáng, có thể dính nhẹ mi trên – mi dưới
Chảy nước mắt sống hoặc khô rát, đỏ mắt
Thấy các sợi nhỏ li ti khi soi đèn sinh hiển vi (đặc điểm chẩn đoán lâm sàng)

4. Cách điều trị viêm giác mạc dạng sợi

Việc điều trị viêm giác mạc sợi cần được thực hiện đúng cách dưới sự theo dõi của bác sĩ chuyên khoa mắt. Nếu không can thiệp kịp thời, tình trạng này có thể tái đi tái lại, gây khó chịu kéo dài và ảnh hưởng đến thị lực.

Tại Bệnh viện Mắt Sài Gòn Đồng Tháp, chúng tôi đang áp dụng phác đồ điều trị chuyên sâu, giúp kiểm soát nhanh triệu chứng và ngăn ngừa tái phát hiệu quả:

Bóc các sợi bám trên giác mạc: Bác sĩ sử dụng dụng cụ chuyên dụng để nhẹ nhàng loại bỏ các sợi nhầy – tác nhân gây cộm, xốn và đau nhức.
Nhỏ nước mắt nhân tạo (6–8 lần/ngày): Giúp giữ ẩm và bôi trơn giác mạc, đặc biệt hiệu quả với trường hợp viêm do khô mắt kéo dài.
Kết hợp kháng sinh và vitamin C đường uống: Hỗ trợ chống viêm, tăng sức đề kháng và giúp giác mạc mau lành.
Bôi thuốc mỡ vào ban đêm: Duy trì độ ẩm cho mắt khi ngủ, hạn chế tổn thương thêm cho bề mặt giác mạc.
Đeo kính áp tròng mềm qua đêm (nếu cần): Trong trường hợp tái phát nhiều lần, loại kính đặc biệt này sẽ như một lớp bảo vệ giúp giảm kích ứng và hỗ trợ hồi phục.

Viêm kết mạc mắt nặng với vùng kết mạc sưng đỏ, kích ứng nghiêm trọng – biểu hiện cần điều trị sớm

5. Phòng ngừa bệnh như thế nào?

Dưới đây là những cách phòng ngừa viêm giác mạc sợi đơn giản nhưng rất hiệu quả:

Dưỡng ẩm cho mắt thường xuyên: Sử dụng nước mắt nhân tạo nếu cảm thấy mắt khô, đặc biệt khi làm việc lâu với máy tính hoặc ở môi trường khô lạnh.
Ăn uống đầy đủ dưỡng chất: Bổ sung vitamin A và C, tăng cường rau củ màu vàng (cà rốt, bí đỏ, khoai lang…), cá biển giàu omega-3 để hỗ trợ sức khỏe giác mạc.
Hạn chế các yếu tố gây khô mắt: Tránh ngồi lâu trong môi trường máy lạnh, không thức khuya, không để gió quạt thổi trực tiếp vào mặt.
Sử dụng kính bảo hộ khi ra ngoài: Kính mát hoặc kính chắn gió giúp mắt tránh tiếp xúc với bụi, gió, tia UV – những yếu tố dễ làm mắt khô.
Cho mắt nghỉ ngơi định kỳ: Sau mỗi 30–45 phút làm việc, hãy nhìn ra xa và chớp mắt đều để giúp mắt thư giãn. Ngủ đủ từ 7–8 tiếng mỗi ngày để mắt được phục hồi tự nhiên.
Tránh đeo kính áp tròng quá lâu hoặc sai cách: Kính áp tròng nếu dùng sai cách dễ làm khô mắt, tổn thương giác mạc.

Đặc biệt, hãy thăm khám định kỳ tại cơ sở chuyên khoa mắt để kiểm tra tình trạng khô mắt và các bệnh lý tiềm ẩn khác.

6. Một số câu hỏi thường gặp

6.1. Viêm giác mạc sợi có nguy hiểm không?

Có. Viêm giác mạc sợi gây cảm giác cộm, xốn, nhức và làm mờ thị lực. Nếu không điều trị sớm, bệnh có thể kéo dài dai dẳng, tái đi tái lại nhiều lần, ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt và thị lực về lâu dài.

6.2. Viêm giác mạc sợi có thể điều trị tận gốc không?

Có thể. Bệnh có thể điều trị dứt điểm nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng nguyên nhân, đặc biệt là tình trạng khô mắt. Bạn nên tuân thủ điều trị và thay đổi thói quen sinh hoạt cũng giúp ngăn ngừa tái phát.

6.3. Viêm giác mạc sợi có lây không?

Không. Viêm giác mạc sợi không phải là bệnh truyền nhiễm. Nguyên nhân chủ yếu là do khô mắt hoặc môi trường tác động chứ không phải do virus hay vi khuẩn nên không lây từ người sang người.

Viêm giác mạc sợi tuy không phải là bệnh lý nguy hiểm, nhưng nếu không được phát hiện và điều trị đúng cách, rất dễ tái phát và gây ảnh hưởng đến thị lực cũng như sinh hoạt hằng ngày. Để bảo vệ đôi mắt của mình, bạn nên đi khám ngay khi xuất hiện các triệu chứng nghi ngờ. Bệnh viện Mắt Sài Gòn Đồng Tháp với đội ngũ bác sĩ chuyên khoa giàu kinh nghiệm, cùng hệ thống thiết bị hiện đại, luôn sẵn sàng mang đến cho bạn giải pháp điều trị an toàn, hiệu quả và toàn diện.