Rận Mi Mắt Là Gì? Nguyên Nhân, Cách Chữa, Phòng Ngừa Hiệu Quả

30-09-2024

1. Rận mu ở mi mắt là gì?

Rận mi hay rận mu ký sinh trên mắt là tình trạng hiếm gặp khi rận mu (Pthirus pubis) , loài ký sinh trùng nhỏ không cánh, sống và phát triển ở vùng lông mi. Khác với rận đầu, rận mi mắt thường lây từ vùng kín lên mắt qua tay, đặc biệt khi dụi mắt mà không vệ sinh sạch sẽ.

Rận mu ở mi mắt có kích thước khoảng 1,3–2mm, màu trắng nhạt, bám chặt vào gốc lông mi để hút máu. Mỗi con rận có thể sống 3–4 tuần, đẻ khoảng 30 trứng, gây ngứa, viêm và khó chịu ở vùng mí mắt.

Cận cảnh rận mu ký sinh trên chân lông mi, gây viêm bờ mi, ngứa và kích ứng mắt

2. Dấu hiệu bị rận mi mắt

Rận mi là loài ký sinh nhỏ bám ở gốc lông mi, nên các triệu chứng thường dễ nhầm với viêm bờ mi hay dị ứng mắt. Tuy nhiên, vẫn có những biểu hiện đặc trưng mà người bệnh có thể nhận biết nếu chú ý kỹ:

Ngứa râm ran quanh mi mắt, đặc biệt là vào buổi tối.
Mi mắt sưng nhẹ, dễ bị kích ứng khi chớp hoặc dụi.
Vảy trắng hoặc chất bẩn bám ở chân lông mi, nhìn giống gàu.
Khó chịu khi đeo kính áp tròng hoặc khi trang điểm vùng mắt.
Cảm giác có vật thể lạ nhỏ cọ xát trong mí mắt liên tục.

Những triệu chứng này tuy không gây đau nhức nghiêm trọng nhưng lại kéo dài dai dẳng, gây ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày.

Rận mu khi được phóng đại với kích thước từ 1,3–2mm, có 6 chân và thân hình tròn dẹp

3. Nguyên nhân gây rận mu ở mi mắt

Rận mi mắt có thể xuất hiện do nhiều nguyên nhân khác nhau, không chỉ đơn thuần từ việc tiếp xúc trực tiếp. Một số yếu tố gián tiếp cũng góp phần khiến rận mu lây lan đến vùng mi mắt, bao gồm:

Vệ sinh giường ngủ kém: Môi trường đệm, ga gối ẩm, không được thay giặt định kỳ là nơi lý tưởng cho rận trú ngụ và lây lan.
Môi trường sống đông người: Ký túc xá, trại dưỡng lão, nhà nghỉ – nơi mọi người dùng chung không gian sinh hoạt – làm tăng khả năng tiếp xúc với rận mu.
Vệ sinh mắt không đúng cách, đặc biệt với người hay dùng tay dụi mắt hoặc đeo kính áp tròng không đúng quy trình.

4. Cách chữa rận mi mắt

Ngay khi phát hiện các dấu hiệu bất thường, người bệnh nên đến cơ sở chuyên khoa để được chẩn đoán chính xác và áp dụng đúng phương pháp.

Với trường hợp nhẹ, bác sĩ có thể chỉ định dùng nhíp y tế hoặc kính lúp chuyên dụng để loại bỏ trứng rận và rận bám ở chân lông mi.
Tùy vào mức độ, người bệnh có thể được kê thuốc mỡ kháng sinh hoặc kháng viêm dạng bôi, sử dụng từ 2–4 lần mỗi ngày trong khoảng 1 tuần đến 10 ngày.
Không tự ý dùng thuốc nhỏ mắt hoặc kem dưỡng thông thường vì có thể gây kích ứng và khiến rận mu ký sinh trên mắt lan rộng hơn.
Trong một số trường hợp, bác sĩ sẽ chỉ định cắt tỉa lông mi, nhằm ngăn chặn trứng rận tiếp tục bám và sinh sôi tại vùng gốc lông mi.

Đặc biệt, tuyệt đối không nên áp dụng mẹo dân gian hoặc điều trị tại nhà nếu không có tư vấn y tế. Cách chữa rận mi mắt đúng cách luôn cần sự giám sát từ chuyên gia nhãn khoa để tránh biến chứng nghiêm trọng cho mắt.

Rận mu cùng lông mi bị rụng, thường gặp ở người bị viêm bờ mi nặng.

5. Cách phòng tránh rận mu

Dưới đây là một số biện pháp đơn giản nhưng hiệu quả:

Không dùng chung vật dụng cá nhân như mascara, kẹp mi, khăn mặt, gối nằm hay chăn mền với người khác.
Giặt và phơi khô chăn, gối, quần áo thường xuyên, đặc biệt dưới ánh nắng để tiêu diệt vi khuẩn và ký sinh trùng.
Vệ sinh tay sạch sẽ trước khi chạm vào mắt, nhất là sau khi đi vệ sinh hoặc khi tiếp xúc với vùng da có lông khác.
Nếu đang điều trị rận ở các vùng như mu, nách, hãy cẩn trọng khi rửa mặt hoặc gãi mắt để tránh lây lan lên mi.
Tái khám định kỳ tại cơ sở chuyên khoa mắt để sàng lọc sớm các nguy cơ bị rận mu ký sinh trên mắt.

6. Các câu hỏi thường gặp về rận mi mắt

1. Rận mu có nguy hiểm không? Gây ảnh hưởng gì đến mắt?

Rận mi bám vào gốc lông mi, hút máu và gây ngứa, đỏ, chảy nước mắt. Có thể gây viêm mi mắt, viêm giác mạc và rụng lông mi, ảnh hưởng đến sức khỏe và thẩm mỹ của mắt nếu không điều trị kịp thời.

2. Rận mu có lây không?

Có. Rận mu ký sinh trên mắt dễ lây qua tiếp xúc trực tiếp hoặc dùng chung vật dụng như khăn mặt, chăn gối, mascara. Vệ sinh cá nhân kém cũng làm tăng nguy cơ lây nhiễm.

3. Rận mi có nhìn thấy bằng mắt thường không?

Có thể. Khi số lượng nhiều, rận mi mắt có thể nhìn thấy như các chấm nhỏ màu nâu ở chân lông mi. Tuy nhiên, nên đến cơ sở chuyên khoa để kiểm tra chính xác bằng kính hiển vi.

Rận mu ký sinh trên mắt tuy hiếm gặp nhưng không nên chủ quan, bởi rận mi mắt nếu không điều trị sớm có thể gây tổn thương giác mạc, viêm mí mắt và ảnh hưởng nghiêm trọng đến thị lực. Khi xuất hiện các dấu hiệu bị rận mu như ngứa rát, cộm mắt, hãy đến Bệnh viện Mắt Sài Gòn Đồng Tháp để được khám và tư vấn cách chữa rận mi mắt kịp thời.