Trẻ bị cận thị có nên đeo kính không? Lưu ý những gì

Khi thị lực giảm, trẻ dễ gặp khó khăn trong việc quan sát bảng học, tham gia hoạt động ngoài trời hoặc giao tiếp với bạn bè. Kính cận được xem là giải pháp đơn giản và quen thuộc để hỗ trợ tầm nhìn. Tuy nhiên, câu hỏi khiến nhiều phụ huynh băn khoăn là: Liệu trẻ bị cận thị có nên đeo kính không? Bệnh viện Mắt Sài Gòn Đồng Tháp sẽ giúp ba mẹ hiểu rõ hơn về lợi ích, hạn chế cũng như những lưu ý quan trọng khi cho con sử dụng kính cận.

1. Trẻ bị cận thị có nên đeo kính không? Tần suất đeo thế nào?

Khi trẻ bị cận thị, câu hỏi đầu tiên mà nhiều cha mẹ quan tâm là: Có cần cho bé đeo kính? Và nếu có, thì nên đeo thường xuyên không?. Thực tế, việc đeo kính đúng cách không chỉ giúp trẻ nhìn rõ hơn, mà còn hỗ trợ quá trình học tập, vui chơi và phát triển trí tuệ.

• Trẻ cận nhẹ (khoảng 1 – 2 độ): Ở mức độ này, thị lực của trẻ chưa bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Cha mẹ có thể cho bé đeo kính khi cần nhìn xa, chẳng hạn lúc ngồi học để thấy rõ chữ trên bảng, khi ra đường để đọc biển báo hoặc trong các hoạt động ngoài trời. Tuy nhiên, không nhất thiết phải bắt trẻ đeo kính cả ngày. Việc để mắt linh hoạt điều tiết ở khoảng cách gần sẽ hạn chế nguy cơ phụ thuộc quá nhiều vào kính.
• Trẻ cận từ 2 độ trở lên: Khi độ cận cao hơn, tầm nhìn mờ ảnh hưởng rõ rệt đến việc học tập và sinh hoạt hàng ngày. Lúc này, trẻ nên đeo kính thường xuyên theo chỉ định của bác sĩ nhãn khoa. Kính sẽ giúp bé nhìn rõ hơn, dễ tập trung khi học, giảm nguy cơ mỏi mắt, đồng thời đảm bảo an toàn khi di chuyển, tránh va chạm hoặc té ngã vì không nhận diện được vật cản.

Cha mẹ cũng cần lưu ý, không phải lúc nào trẻ cũng phải đeo kính. Với những hoạt động vận động mạnh như chạy nhảy, chơi thể thao hay các trò chơi không cần nhìn xa, có thể cho bé tháo kính để cảm thấy thoải mái hơn và giảm nguy cơ kính bị rơi vỡ.

Trẻ nên bắt đầu đeo kính cận thị đúng độ để khắc phục vấn đề thị lực

2. Đeo kính cận sai độ có tác hại gì không? 

Đeo kính cận sai độ tưởng chừng chỉ gây khó chịu nhất thời, nhưng thực tế lại tiềm ẩn nhiều rủi ro cho sức khỏe mắt, đặc biệt ở trẻ em đang trong giai đoạn phát triển. Khi số kính không đúng với thị lực, mắt buộc phải điều tiết liên tục để cố gắng nhìn rõ, từ đó sinh ra hàng loạt vấn đề.

Thứ nhất, đeo kính sai độ dễ dẫn đến mỏi mắt, nhức đầu, nhìn mờ hoặc méo hình. Một số trường hợp nặng, trẻ có thể nhìn đôi (song thị) do não và mắt phải “gồng” quá mức để xử lý hình ảnh. Điều này khiến việc học tập và sinh hoạt hằng ngày bị ảnh hưởng rõ rệt.

Thứ hai, nếu tròng kính lắp lệch tâm quang học hoặc gọng kính không phù hợp (quá chật, đặt sai vị trí), ngoài việc gây hằn đau ở sống mũi, thái dương, còn có thể ảnh hưởng đến sự phát triển khuôn mặt của trẻ. Với người lớn, tình trạng này cũng làm giảm đáng kể sự thoải mái khi sử dụng kính lâu dài.

Nghiêm trọng hơn, việc đeo kính sai độ trong thời gian dài có thể khiến độ cận tăng nhanh, làm tăng nguy cơ nhược thị. Đây là hậu quả mà nhiều phụ huynh thường bỏ qua cho đến khi quá muộn.

Đeo kính sai độ cận sẽ khiến bé mỏi mắt nhanh, nhìn mờ, méo hình

3. Những cách đơn giản giúp trẻ tránh nguy cơ cận thị từ sớm

Cận thị ở trẻ em ngày càng phổ biến, phần lớn xuất phát từ thói quen học tập và sinh hoạt chưa đúng cách. Để bảo vệ đôi mắt khỏe mạnh cho con, cha mẹ có thể áp dụng những nguyên tắc đơn giản nhưng rất hiệu quả sau đây:

3.1. Đảm bảo ánh sáng đầy đủ khi học tập

Ánh sáng đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc bảo vệ thị lực. Trẻ nên học ở nơi có ánh sáng tự nhiên, dịu và phân bố đều, tránh ánh sáng quá gắt hoặc tối mờ gây căng thẳng cho mắt. 

Nếu học vào buổi tối, cha mẹ nên chuẩn bị đèn bàn có ánh sáng trắng, độ sáng vừa phải và đặt đèn ở phía tay thuận để không tạo bóng đổ lên sách vở. Không gian học nên thông thoáng, tránh bí bách, giúp mắt dễ chịu hơn khi phải làm việc lâu.

3.2. Giữ khoảng cách hợp lý khi đọc và viết

Một trong những nguyên nhân khiến trẻ bị cận thị hoặc tăng độ nhanh là do cúi sát vở hoặc ngồi quá gần màn hình. Khoảng cách an toàn giữa mắt và sách vở hoặc thiết bị điện tử là tối thiểu 30cm. 

Ngoài ra, trẻ cần được hướng dẫn ngồi thẳng lưng, không nghiêng đầu để tránh ảnh hưởng đến cả cột sống và thị lực. Cha mẹ nên chọn bàn ghế học phù hợp với chiều cao của con để giúp trẻ duy trì tư thế ngồi đúng, vừa bảo vệ mắt, vừa phòng tránh cong vẹo cột sống.

Cần giữ khoảng cách an toàn cho bé khi sử dụng thiết bị điện tử

3.3. Cho mắt nghỉ ngơi thường xuyên

Việc học tập hoặc sử dụng thiết bị điện tử liên tục sẽ khiến mắt phải làm việc quá tải, dẫn đến mỏi mắt và nguy cơ tăng độ cận. Quy tắc 20-20-20 là một thói quen tốt mà cha mẹ nên tập cho trẻ: cứ sau 20 phút học tập, cho mắt nhìn ra xa khoảng 6 mét trong 20 giây để mắt được thư giãn. Ngoài ra, trẻ có thể nhắm mắt vài phút, chớp mắt nhẹ nhàng hoặc đi lại, vận động ngắn giữa giờ để giảm căng thẳng cho mắt.

3.4. Khuyến khích trẻ hoạt động ngoài trời

Nhiều nghiên cứu khoa học đã chứng minh rằng việc cho trẻ tham gia hoạt động ngoài trời ít nhất 2 giờ mỗi ngày có thể giúp giảm đáng kể nguy cơ mắc cận thị. Ánh sáng tự nhiên không chỉ hỗ trợ sự phát triển khỏe mạnh của mắt mà còn giúp điều tiết tầm nhìn tốt hơn, từ đó ngăn ngừa tình trạng cận thị tiến triển. Việc khuyến khích trẻ vui chơi ngoài trời là một biện pháp đơn giản nhưng hiệu quả để bảo vệ sức khỏe đôi mắt của trẻ.

4. Một số lưu ý để chăm sóc trẻ cận thị đúng cách

Để giúp trẻ cận thị duy trì thị lực ổn định và giảm nguy cơ gặp biến chứng, cha mẹ cần chú ý đến một số nguyên tắc chăm sóc sau:

• Khám mắt định kỳ theo đúng lịch: Thị lực của trẻ thay đổi khá nhanh, đặc biệt trong độ tuổi đang phát triển. Việc đưa trẻ đi khám mắt định kỳ từ 3 – 6 tháng/lần sẽ giúp kiểm tra kịp thời mức độ cận, điều chỉnh số kính phù hợp và phát hiện sớm những vấn đề khác như nhược thị hay lác mắt. 
• Chọn cơ sở khám mắt uy tín: Không phải phòng khám nào cũng có đầy đủ chuyên môn và thiết bị hiện đại. Cha mẹ nên ưu tiên lựa chọn những bệnh viện hoặc cơ sở chuyên khoa mắt uy tín, có đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm và hệ thống máy đo tiên tiến. Điều này không chỉ đảm bảo kết quả chẩn đoán chính xác mà còn giúp cha mẹ yên tâm hơn khi theo dõi thị lực của con.
• Lựa chọn kính cận phù hợp cho trẻ: Kính cận giống như “người bạn đồng hành” hằng ngày của trẻ, vì vậy việc chọn đúng tròng kính và gọng kính là vô cùng quan trọng. Bố mẹ nên chọn kính có đúng độ cận, nhẹ và thoải mái, đồng thời có thêm các tính năng bảo vệ mắt như chống tia UV, chống ánh sáng xanh từ màn hình, hoặc tròng kính chống trầy xước. 

Trẻ bị cận thị có nên đeo kính hay không phụ thuộc vào mức độ cận và sự chỉ định của bác sĩ nhãn khoa. Đeo kính đúng cách không chỉ cải thiện thị lực, giúp trẻ học tập và vui chơi thuận lợi hơn mà còn hạn chế nguy cơ cận tiến triển nặng. Tuy nhiên, cha mẹ không nên tự ý quyết định mà cần đưa trẻ đi khám mắt định kỳ, lựa chọn loại kính phù hợp và hướng dẫn trẻ sử dụng khoa học. Có như vậy, việc đeo kính mới thực sự phát huy hiệu quả trong việc bảo vệ và chăm sóc đôi mắt của con.